Εκρήξεις Λάβας

Εκρήξεις λάβας Κρακατόα

"Πάντα γαρ το πυρ επελθόν κρινεί και καταλήψεται.
– Όταν έρθει το πυρ, όλα θα τα κρίνει και θα τα κυριεύσει.  "Ηράκλειτος, 544-484 π.Χ.

Το ηφαίστειο της Ινδονησίας Ανάκ Κρακατόα εξερράγη  24/4/2022,προκαλώντας ένα τεράστιο σύννεφο τέφρας ύψους 3000 μέτρων, μεταξύ των νήσων Ιάβα και Σουμάτρα.

Το Ανάκ Κρακατόα, ή «παιδί του Κρακατόα», ένα ηφαιστειακό νησί που προήλθε από το ηφαίστειο Κρακατόα . έχει εκραγεί τουλάχιστον 21 φορές τις τελευταίες εβδομάδες, όμως η σημερινή έκρηξη είναι η ισχυρότερη,

Το ηφαιστειακό νησί Krakatau πριν από την έκρηξή του το 1883.

Το Κρακατόα ή Κρακατάου (Krakatoa,  είναι ηφαιστειακό νησί το οποίο βρίσκεται στον πορθμό της Σούνδας, ανάμεσα στα νησιά Ιάβα και Σουμάτρα. Το όνομα χρησιμοποιείται για την ομάδα νησιών η οποία αποτελεί τα κατάλοιπα ενός μεγαλύτερου νησιού το οποίο καταστράφηκε από την κατακλυσμιαία έκρηξη του 1883. Στην καλδέρα του που σχηματίστηκε το 1883 αναδύθηκε το 1927 ένα νέο νησί, το Ανάκ Κρακατάου (κυριολεκτικά παιδί του Κρακατάου), το οποίο είναι ενεργό ηφαίστειο
Η πιο αξιοσημείωτη έκρηξη του Κρακατόα έλαβε χώρα το 1883 και κλιμακώθηκε με μια σειρά εκρήξεων στις 26-27 Αυγούστου 1883, οι οποίες είναι από τα πιο βίαια ηφαιστειακά γεγονότα στην καταγεγραμμένη ιστορία. Η έκρηξη είχε εκτιμώμενη ισχύ στην κλίμακα VEI 6, ισοδύναμη με 200 μεγατόνους ΤΝΤ - περίπου 13.000 φορές ισχυρότερη από την βόμβα Λιτλ Μπόι (13-16 kt), η οποία κατέστρεψε τη Χιροσίμα κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, και τέσσερις φορές ισχυρότερη από την Τσαρ Μπόμπα (50 Mt), την ισχυρότερη πυρηνική βόμβα που έχει εκραγεί. Ηφαιστειακή σποδός σχημάτισε μια στήλη ύψους 30.000 μέτρων και υπολογίζεται ότι ο όγκος των ηφαιστειακών αναβλημάτων ήταν 25 κυβικά χιλιόμετρα. Η έκρηξη ακούστηκε μέχρι το Άλις Σπρινγκς, στην κεντρική Αυστραλία, περίπου 3.600 χιλιόμετρα μακριά, καθώς και τα νησιά Ροντρίγκες, κοντά στον Μαυρίκιο, 4.780 χιλιόμετρα δυτικά
Στις 22 Δεκεμβρίου 2018 μια έκρηξη του Κρακατόα προκάλεσε την κατάρρευση της νοτιοδυτικής πλαγιάς του κρατήρα με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί τσουνάμι ύψους περίπου 3 μέτρων τη στιγμή της πλημμυρίδας το οποίο έπληξε τις ακτές του πορθμού της Σούνδας χωρίς κάποιο προειδοποιητικό σημάδι. Ο απολογισμός ήταν 426 νεκροί, 25 αγνοούμενοι, 14.059 τραυματίες και 2.752 κτίρια κατεστραμμένα ή με ζημιές.

Το όρος Ταμπόρα (Mount Tambora ή Tamboro) είναι ένα ενεργό στρωματοηφαίστειο και υψηλότερη κορυφή του νησιού της Ινδονησίας Σουμπάουα, με ύψος 2.722 μέτρα. 

Η Σουμπάουα πλαισιώνεται τόσο προς τα βόρεια και νότια από ωκεάνιο φλοιό και το Ταμπόρα σχηματίστηκε από την ενεργή ζώνη υποβύθισης κάτω από αυτό. 

Αυτό ανύψωσε το Ταμπόρα σε ύψος μέχρι 4.300 μέτρων,καθιστώντας το στο παρελθόν μια από τις ψηλότερες κορυφές του αρχιπελάγους της Ινδονησίας. Καθώς ένας μεγάλος θάλαμος μάγματος μέσα στο βουνό γέμισε κατά τη διάρκεια αρκετών δεκαετιών, η ηφαιστειακή δραστηριότητα κλιμακώθηκε μέχρι την μεγάλη έκρηξη του Απριλίου του 1815, προκαλώντας το έτος χωρίς καλοκαίρι για το 1816. Η έκρηξη του 1815 ήταν ισχύος στη κλίμακα VEI 7, η μόνη έκρηξη αυτού του μεγέθους από την έκρηξη της λίμνης Τάουπο το 180 μ.Χ. αλλά και της Μινωικής έκρηξης. 

Το ηφαίστειο παραμένει ενεργό. Μικρότερες εκρήξεις σημειώθηκαν το 1880 και το 1967 και επεισόδια αυξημένης σεισμικής δραστηριότητας σημειώθηκαν το 2011, το 2012 και το 2013.

Η καταστροφική έκρηξη ξεκίνησε στις 5 Απριλίου 1815, με μικρές δονήσεις και πυροκλαστικές ροές. Μία τελική έκρηξη διέλυσε το βουνό το βράδυ της 10ης Απριλίου. Η έκρηξη, οι πυροκλαστικές ροές και τα τσουνάμι που ακολούθησαν κατέστρεψαν τα σπίτια 35.000 κατοίκων.

"Ετος 1816 Μη μου μιλάς για καλοκαίρια"
Η έκρηξη προκάλεσε παγκόσμιες κλιματικές ανωμαλίες που περιελάμβανε το φαινόμενο που είναι γνωστό ως «ηφαιστειακός χειμώνας»: το 1816 έγινε γνωστό ως το "έτος χωρίς καλοκαίρι» λόγω της επίδρασης στο βορειοαμερικανικό και ευρωπαϊκό καιρό. 

Εκτιμάται ότι η πτώση της θερμοκρασίας παγκόσμια ήταν έως και τρεις βαθμούς Κελσίου. Το σύννεφο τέφρας που δημιουργήθηκε από το ηφαίστειο έφτασε στη στρατόσφαιρα, αντανακλώντας το εισερχόμενο φως του ήλιου, ψύχοντας έτσι τη Γη. 

Ο άνεμος με τη σειρά του διατάραξε τα μετεωρολογική ισορροπία, αυξάνοντας τις βροχοπτώσεις σε μεγάλο μέρος του βόρειου ημισφαιρίου. Οι γεωργικές καλλιέργειες καταστράφηκαν και το ζωικό κεφάλαιο πέθανε στο μεγαλύτερο μέρος του βόρειου ημισφαιρίου, με αποτέλεσμα το χειρότερο λιμό του 19ου αιώνα. Στην Ιρλανδία παρατηρήθηκαν διαρκείς έντονες βροχοπτώσεις που κράτησαν σχεδόν οκτώ εβδομάδες. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα, οι τοπικές καλλιέργειες να καταστραφούν και να ακολουθήσει λιμός, ο οποίος με τη σειρά του οδήγησε σε επιδημία τύφου από το 1816 έως το 1819. Υπολογίζεται ότι σε εκείνο το διάστημα σχεδόν 100.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η έκρηξη του ηφαιστείου οδήγησε σε ένα νέο στέλεχος χολέρας, ιδιαίτερα ανθεκτικό. Αυτή η “νέα χολέρα” είχε μεταλλαχθεί λόγω του καιρού που άλλαξε δραματικά στον Κόλπο της Βεγγάλης, αλλά και λόγω των χημικών αλλαγών στο έδαφος. Ο πληθυσμός δεν μπορούσε να καταπολεμήσει το μικρόβιο που στόχευε το ανοσοποιητικό σύστημα και η ασθένεια ταξίδεψε γρήγορα σε όλη την Ασία. Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, ολόκληρος ο κόσμος ήρθε αντιμέτωπος τις επιπτώσεις της χολέρας. Στοίχισε τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους.

Οι θερμοκρασίες γύρω από το όρος Tamboa κυμαίνονταν από 700 έως 850 °C (1.300–1.600 °F), ενώ

Μείωσε τις παγκόσμιες θερμοκρασίες μεταξύ 0,4–0,7 °C (0,7–1,3 °F)

Έσκασε 160 κυβικά μέτρα βράχου

Και ένα καλό
Η εφεύρεση του ποδηλάτου
 Λόγω της αποτυχίας της καλλιέργειας, η βρώμη εκτοξεύτηκε σε πάνω από το 700% της τιμής της πριν από το «Έτος χωρίς καλοκαίρι». Δεδομένου ότι η βρώμη χρησιμοποιήθηκε για τη διατροφή των αλόγων – την κύρια πηγή μεταφοράς – η τιμή του ταξιδιού αυξήθηκε δραματικά.
Η αναγκαιότητα δημιούργησε την εφευρετικότητα. Ένας Γερμανός ονόματι Karl Drais επινόησε έναν τρόπο να κυκλοφορεί χωρίς άλογο αυτή τη στιγμή. Και έτσι γεννήθηκε το ποδήλατο.

"Chichester Canal", το ηλιοβασίλεμα του Βρετανού ζωγράφου JMW Turner λάμπει με μια αιθέρια ποιότητα που αποδίδεται στα ηφαιστειακά αερολύματα στους ουρανούς σε όλη τη βόρεια Ευρώπη κατά τη διάρκεια του "έτος χωρίς καλοκαίρι" που προκλήθηκε από την έκρηξη του όρους Tambora το 1815. Credit: Tate Museum , London/Art Resource, NY.

Κατά τη διάρκεια μιας ανασκαφής το 2004, μια ομάδα αρχαιολόγων ανακάλυψε ένα πολιτισμό που παρέμενε θαμμένος από την έκρηξη του 1815.Είχε διατηρηθεί ανέπαφος κάτω από 3 μέτρα πυροκλαστικών ροών. Στο χώρο, που ονομάστηκε η "Πομπηία της Ανατολής", τα αντικείμενα διατηρήθηκαν στις θέσεις που είχαν το 1815. Η πόλη φιλοξενούσε 10.000 κατοίκους

Η Ινδονησία είναι νησιωτικό κράτος της Νοτιοανατολικής Ασίας, που απαρτίζεται από 17.508 νησιά. Με πληθυσμό 274.859.100 κατοίκων σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2022, είναι η τέταρτη πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο και έχει το μεγαλύτερο πληθυσμό μουσουλμάνων.

Η τιτάνια έκρηξη του Tambora είναι μια υπενθύμιση της καταστροφικής δύναμης που κρύβεται κάτω από τα πόδια μας. Δεδομένου ότι το Δαχτυλίδι της Φωτιάς παραμένει η πιο ενεργή ζώνη ηφαιστείων στον κόσμο, θα μπορούσε να συμβεί ξανά.

Ο Πύρινος στέφανος του Ειρηνικού καλούμενος και Δακτύλιος της φωτιάς είναι η περιοχή στη λεκάνη του Ειρηνικού Ωκεανού όπου λαμβάνουν χώρα μεγάλος αριθμός σεισμών και ηφαιστειακών εκρήξεων. Έχει πεταλοειδές σχήμα 40.000 χιλιομέτρων και σχετίζεται με μία συνεχή σειρά ωκεάνιων τάφρων, ηφαιστειακών τόξων, και ηφαιστειακών ζωνών ή/και κινήσεις τεκτονικών πλακών. Περιλαμβάνει 452 ηφαίστεια και περιέχει πάνω από το 75% των ενεργών και ανενεργών ηφαιστείων του κόσμου.[Κάποιες φορές αποκαλείται και περι-Ειρηνική ζώνη ή περι-Ειρηνική σεισμική ζώνη.

"Το στραβό το ξύλο η φωτιά το σιάζει" Ελληνική παροιμία

Now I see fire
Inside the mountain
And I see fire
Burning the trees
And I see fire
Hollowing souls
And I see fire