“Αι Ειδοί του Μαρτίου” (The Ides οf March);

 

Η δολοφονία του ΚαίσαραVincenzo Camuccini Galleria Nazionale d'Arte Moderna Ρώμη

"Μάρτιαι  Ειδοί." Κ.. Καβάφης (1911)

Τα μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή.
Και τες φιλοδοξίες σου να υπερνικήσεις
αν δεν μπορείς, με δισταγμό και προφυλάξεις
να τες ακολουθείς. Κι όσο εμπροστά προβαίνεις,
τόσο εξεταστική, προσεκτική να είσαι.

Κι όταν θα φθάσεις στην ακμή σου, Καίσαρ πια·
έτσι περιωνύμου ανθρώπου σχήμα όταν λάβεις,
τότε κυρίως πρόσεξε σαν βγεις στον δρόμον έξω,
εξουσιαστής περίβλεπτος με συνοδεία,
αν τύχει και πλησιάσει από τον όχλο
κανένας Αρτεμίδωρος, που φέρνει γράμμα,
και λέγει βιαστικά «Διάβασε αμέσως τούτα,
είναι μεγάλα πράγματα που σ’ ενδιαφέρουν»,
μη λείψεις να σταθείς· μη λείψεις τους διαφόρους
που χαιρετούν και προσκυνούν να τους παραμερίσεις
(τους βλέπεις πιο αργά)· ας περιμένει ακόμη
κ’ η Σύγκλητος αυτή, κ’ ευθύς να τα γνωρίσεις
τα σοβαρά γραφόμενα του Αρτεμιδώρου.

Γιατί είναι γνωστές, μόνο, οι ειδοί του Μαρτίου

Οι πιο φημισμένες ειδοί, παγκοσμίως, είναι αυτές του Μάρτη. Συγκεκριμένα, με τον όρο “αι ειδοί του Μαρτίου” προσδιορίζουμε την 15η Μαρτίου. Οι ειδοί του Μαρτίου έμειναν στην παγκόσμια Ιστορία, γιατί εκείνη ακριβώς τη μέρα δολοφονήθηκε ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρ (15 Μαρτίου 44 π.Χ.) από τον Γάιο Κάσσιο Λογγίνο και τον Μάρκο Ιούνιο Βρούτο (, ίσως, ήταν νόθος γιος του) και γι αυτό ο Καίσαρας αναφώνησε τη γνωστή φράση “Και σύ τέκνον, Βρούτε;”

Ο Καίσαρας, είχε προειδοποιηθεί από τον οιωνοσκόπο Σπουρίννα «να φοβάται τις ειδούς του Μαρτίου». Όταν η μέρα έφθασε και ο Καίσαρας, πορευόμενος προς τη Σύγκλητο, συνάντησε τον οιωνοσκόπο και του είπε με ειρωνεία και υπεροψία:

«Έφθασαν οι ειδοί!» εννοώντας ότι τον είχε συμβουλέψει λανθασμένα, μιας και δεν του είχε συμβεί τίποτα κακό.

«Ναι, άλλα δεν πέρασαν…» του απάντησε ο οιωνοσκόπος.

Ο Έλληνας σοφιστής Αρτεμίδωρος, ο Κνίδιος, θα του βάλει στο χέρι ένα σημείωμα, που θα αποκαλύπτει τη συνωμοσία, αλλά ο Καίσαρας ήταν απασχολημένος με το πλήθος και δε θα το ανοίξει για να το διαβάσει

Μετά από λίγο  θα έπεφτε νεκρός, με 23 μαχαιριές, από τα χέρια των συνωμοτών μέσα στη σύγκλητο της Ρώμης. Τον μαχαίρωσαν όλοι οι συνωμότες, για να πιστοποιήσουν τη συμμετοχή τους στο φόνο.

Από τα έργα του τα μόνα που έφτασαν στις ημέρες μας είναι το Ιουλιανό ημερολόγιο καθώς και η ονοματοδοσία του στον μήνα Ιούλιο. Η τεράστια αυτοκρατορία, που δημιούργησε, είχε την τύχη όλων των άλλων αυτοκρατοριών. Το αποκορύφωμα της ματαιοδοξίας είναι ότι το έτος του θανάτου του (44 π.Χ.) η σύγκλητος τον είχε ανακηρύξει ισόβιο δικτάτορα

“Αι Ειδοί του Μαρτίου” (The Ides οf March, 2011) 100 χρόνια μετά τον Καβάφη  η ταινία που ο George Clooney (σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί ο ίδιος), η οποία βασίζεται στο έργο του Beau Willimon με τίτλο “Farragut North”

"Είναι κενό το εξώφυλλο των άγραφων βιβλίων χωλές οι φράσεις που νοσούν από έλλειψη ψηφίων. Στίχοι που δεν γραφτήκανε τον νου μας να φλογίζουν με ξεβαμμένη απάθεια τα μάτια πλημμυρίζουν. Σαβούρες που ποντίζονται, άνθρωποι πεταμένοι έρμαια που αφήνονται σε παρακμή γραμμένη. Απώλεια αφύπνισης και στους γιατρούς συρρέουν αυτά που πρώτα ήξεραν, γύρω τους καταρρέουν. Τα χρόνια αυτά γεννήσανε ημέρες αποφράδες κι απ’ τα ημερολόγια σβήνονται οι βδομάδες. Μελλοντικός ιστορικός, αναλυτής δελτίου θα οικτίρει όσους ζήσανε εις τας ειδούς Μαρτίου."